Bệnh phấn trắng trên họ bầu bí: Nguyên nhân và cách điều trị

Theo Báo nông nghiệp, bệnh phấn trắng là một trong những bệnh thường gặp nhất ở nhiều loại cây trồng, trong đó có các cây thuộc họ bầu bí. Các cây thuộc họ bầu bí như mướp, bí đỏ, bí xanh, bầu,… rất dễ bị nấm trắng tấn công. Khi cây trồng bị bệnh, cây sẽ khiến lá chuyển vàng và rụng, cây sinh trưởng, phát triển chậm và cho năng suất thấp. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến thu nhập của người nông dân.

Bệnh phấn trắng trên họ bầu bí có tốc độ lây lan rất nhanh. Chính vì vậy, khi trồng các loại cây này, bà con cần nắm rõ dấu hiệu và nguyên nhân gây bệnh để nhận biết sớm tình trạng cây bị bệnh và có cách điều trị kịp thời. 

1. Nguyên nhân gây bệnh phấn trắng trên họ bầu bí

Tác nhân gây bệnh nấm phấn trắng là do hàng trăm loại nấm thuộc bộ Erysiphales gây ra. Tên bệnh “nấm phấn trắng” được gọi theo biểu hiện của bệnh. Các cây trồng bị nấm bệnh tấn công thường xuất hiện một lớp phấn từ màu trắng đến màu xám phủ trên lá. Bột này là sự kết hợp giữa sợi nấm và bào tử. Các sợi nấm bám dày đặc trên bề mặt lá, chúng tạo các vòi hút chọc sâu vào trong tế bào lá để hút các chất dinh dưỡng. 

Trong các loại nấm thuộc bộ Erysiphales gây bệnh phấn trắng cho cây thì Golovinomyces là tác nhân chính gây bệnh cho các cây trồng thuộc họ bầu bí. Đây là một loại nấm bệnh phát triển phổ biến trên cây trồng. 

Nấm bệnh phấn trắng thường lây lan nhanh bằng bào tử qua đường không khí và gió từ cây nhiễm bệnh sang cây khỏe mạnh. Bào tử phân sinh nảy mầm mạnh ở nhiệt độ từ 20 – 24 độ C và ẩm độ không khí cao. Bệnh có thể phát triển được cả trong điều kiện khô hạn. Bệnh hình thành lúc tán lá khô, nhiệt độ vừa phải, độ ẩm cao và ánh sáng yếu. Thời điểm lý tưởng để nấm phấn trắng tăng mạnh là vào cuối xuân hoặc đầu hè, khi thời tiết buổi tối vẫn còn mát và hơi ẩm, ban ngày ấm áp. 

2. Dấu hiệu nhận biết bệnh phấn trắng trên họ bầu bí

Bệnh hại cây trồng bệnh phấn trắng là loại bệnh gây hại phổ biến trên hầu hết các loại cây trồng. Trong đó, các cây thuộc họ bầu bí (bầu, dưa bở, bí xanh, dưa hấu, dưa chuột…) là những loại cây dễ mắc bệnh phấn trắng hơn cả. Bệnh ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp của cây. Cây mắc bệnh thường bị rụng lá, sinh trưởng kém và giảm năng suất. Để phát hiện các cây họ bầu bí mắc bệnh phấn trắng, bà con dựa vào các dấu hiệu sau: 

• Thời kỳ cây mới nhiễm bệnh, trên lá thường có một lớp phấn trắng mỏng như bụi, có thể dùng tay lau đi. Nhưng một thời gian sau thì lớp phấn này lại tiếp tục xuất hiện. 

• Bệnh phấn trắng phát sinh và phá hại cây ngay từ thời kỳ cây còn non. Quan sát trên lá, bà con sẽ thấy xuất hiện những chấm nhỏ màu xanh sau đó hóa vàng và dần dần bao phủ một lớp phấn trắng xám dày đặc như bột bao trùm tất cả phiến lá.

• Các lá bị nấm tấn công thường chuyển dần từ màu xanh sang vàng. Lá cây trở nên khô cháy và rất dễ rụng. 

• Khi bệnh phấn trắng trên họ bầu bí chuyển nặng, lớp phấn trắng sẽ xuất hiện trên cả cành, thân, hoa. 

• Bệnh phấn trắng gây hại ở cả 2 mặt lá, nhưng thường phát sinh và gây hại mạnh ở mặt trên. Trong điều kiện thuận lợi, nấm bệnh có thể phát triển của ở  mặt dưới của lá. Cây bị bệnh thường sinh trưởng yếu và cho năng suất thấp.

• Triệu chứng bệnh phấn trắng trên bầu bí xuất hiện ở mặt dưới của lá có thể khiến người trồng nhầm lẫn với bệnh giả sương mai. Các cây họ bầu bí có thể phát hiện bệnh phấn trắng và bệnh giả sương mai cùng lúc. 

Lá cây bí bị nấm phấn trắng tấn công (Nguồn: Internet)

3. Cách trị bệnh phấn trắng trên họ bầu bí

Khi phát hiện cây trồng bị bệnh nấm phấn trắng, bà con nên áp dụng ngày các biện pháp phòng trừ bệnh để tránh bệnh lây lan và gây hại nặng cho cây trồng. 

Trước hết, bà con cần vệ sinh đồng ruộng, tiến hành ngắt bỏ toàn bộ lá, cành có dấu hiệu của bệnh, thu gom lại và đem tiêu hủy để tránh nguồn bệnh lây lan. 

Để phòng ngừa bệnh cho những cây khác, bà con nên lên luống cao, tạo rãnh thoát nước tốt. Đối với cây bị bệnh, bà con có thể dùng một số loại thuốc bảo vệ thực vật phun trừ bệnh cho cây như: Score, Topsin M, Anvil,…

• Topsin M: Phun khi bệnh vừa chớm xuất hiện. Lượng nước phun là 800 lít/ha. Nếu cây bị bệnh nặng hoặc áp lực bệnh cao, có thể phun nhắc lại lần 2 sau lần phun thứ nhất 7-10 ngày.

• Score: Tiến hành pha 20 – 25ml/bình 16 lít. Lượng nước phun thích hợp là 300 – 500 lít/ha. Phun khi bệnh chớm xuất hiện. Chú ý phun ướt đều tán lá. Có thể dùng score để phun phòng bệnh phấn trắng trên họ bầu bí. 

Chú ý: Khi phun thuốc BVTV phải đảm bảo đủ lượng nước cũng như liều lượng khuyến cáo in trên bao bì.

Bệnh phấn trắng trên họ bầu bí là một bệnh phổ biến, lây lan nhanh và gây hại lớn cho cây trồng. Chính vì vậy, bà con cần chú ý phòng ngừa cẩn thận và điều trị bệnh kịp thời khi cây vừa có dấu hiệu xuất hiện bệnh. 

>>> Xem thêm: Cây cảnh bị nấm trắng: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị